Het consumentenrecht beschermt consumenten op verschillende gebieden bij een aankoop van een product of dienst. De reden is dat de consument wordt gezien als de zwakkere partij bij het afsluiten van een overeenkomst met een bedrijf. Bedrijven krijgen deze bescherming niet. Toch biedt de wet voor kleine bedrijven een uitzondering genaamd “reflexwerking”. In dit artikel leggen wij je uit wat reflexwerking is en wie hier een beroep op kan doen.

Wat is reflexwerking?

De reflexwerking van het consumentenrecht is in de jurisprudentie ontstaan. Het betekent dat, in bepaalde omstandigheden, kleine ondernemers binnen een kunnen worden gezien als consumenten met dezelfde rechten als particulieren. De kleine ondernemers kunnen dan genieten van dezelfde bescherming als consumenten.

Algemene voorwaarden

De reflexwerking komt vaak voor bij de toepassing van de algemene voorwaarden. Consumenten worden beschermd tegen bedingen op de zwarte en grijze lijst. Op de zwarte en grijze lijst zijn bedingen opgenomen die door bedrijven in de algemene voorwaarden kunnen worden opgenomen die onredelijk bezwarend zijn voor de consument. Bedingen op de zwarte lijst zijn verboden om op te nemen in de algemene voorwaarden. Bedingen op de grijze lijst zijn in beginsel ook verboden, maar het bedrijf die het beding heeft opgenomen in de algemene voorwaarden krijgt de mogelijkheid om te bewijzen dat het beding niet onredelijk is.

Wie kan een beroep doen op reflexwerking?

Een voorwaarde is dat de onderneming nauwelijks kan worden onderscheiden van een consument. Denk hierbij aan een ZZP’er, eenmanszaak of VOF. De onderneming moet zich in een gelijkwaardige positie bevinden als de consument. Bijvoorbeeld een kapper (eenmanszaak) die een bedrijfsauto koopt. In de meeste gevallen heeft een kapper even weinig ervaring met het kopen van auto’s als een consument. De kapper neemt dus een vergelijkbare positie in als de consument.

De aard van de overeenkomst is ook van belang. De overeenkomst moet buiten het gebied van de eigenlijke professionele activiteiten van de onderneming liggen. De kapper zal waarschijnlijk geen beroep kunnen doen op de reflexwerking bij de aankoop van haarverf. Dit is namelijk een normale activiteit voor de kapper als ondernemer.

Colportagewet

Als kleine ondernemer kan je je niet altijd beroepen op de reflexwerking van het consumentenrecht. Een voorbeeld hiervan is de Colportagewet. De Colportagewet beschermd consumenten tegen agressieve verkoopmethoden buiten een officiële verkoopruimte (zoals een winkel). Het Gerechtshof heeft bepaald dat, gezien het wetsvoorstel waaruit de regeling is ontstaan, de wetgever uitdrukkelijk niet heeft gewild dat de wet ook voor bedrijven geldt. Om die reden kunnen kleine ondernemers geen beroep doen op de reflexwerking bij de Colportagewet.

Wil je als kleine ondernemer een beroep doen op de reflexwerking? Of heb je een andere juridische vraag? Neem vrijblijvend contact met ons op, we denken graag met je mee!