De meeste mensen brengen een groot deel van hun leven werkend door. Het werk, de werkplek en de mensen op het werk hebben invloed op iemands gesteldheid. Een hoge werkdruk, ongewenst gedrag, agressie, geweld en pesten kunnen zorgen voor werkstress. Deze stressveroorzakers zijn vormen van psychosociale arbeidsbelasting (PSA). Wat dit precies inhoudt en wat je er tegen kan doen, lees je terug in dit artikel.

Werkdruk

Door zowel een te hoge als een te lage werkdruk, kan werkstress ontstaan. Werkdruk wordt veroorzaakt door:

• te veel werk in te weinig tijd;

• te weinig werk en geen uitdaging in het werk;

• niet in staat zijn of geen mogelijkheid hebben het werk goed in te delen;

• niet haalbare doelen stellen;

• doelstellingen die regelmatig worden bijgesteld.

Wanneer je naast een hoge werkdruk ook nog weinig rust en ontspanning hebt, kan je psychische en lichamelijke klachten krijgen. Dit kan leiden tot overspannenheid, burn-out, depressie en posttraumatische stressstoornissen. Ook een te lage werkdruk brengt risico’s met zich mee. Door het weinig kunnen doen op het werk en geen uitdaging ervaren, kun je gefrustreerd raken en psychische en lichamelijke klachten ontwikkelen.

ongewenst gedrag en intimidatie

Onder ongewenst gedrag en intimidatie vallen alle handelingen met een bedreigend, vernederend of intimiderend karakter. Ook pesten valt hieronder. Wordt het ongewenste gedrag seksueel, dan spreken we van seksuele intimidatie. Ongewenst gedrag komt voor in alle sectoren en bedrijven. Dit kan komen vanuit collega’s en leidinggevenden, maar ook vanuit mensen van buiten te organisaties. Denk hierbij aan cliënten, klanten of patiënten. Ongewenst gedrag komt voor in verschillende vormen tot uitdrukking, namelijk verbaal, non-verbaal en lichamelijk gedrag. De herhaalde kwetsing en/of vernedering leidt tot werkstress.

agressie en geweld

De meeste mensen hebben ooit weleens te maken gehad met agressie of geweld op hun werk. Onder arbeidsgerelateerde agressie en geweld worden voorvallen verstaan waarbij een werknemer psychisch of fysiek wordt lastiggevallen, bedreigt of aangevallen onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het verrichten van arbeid. Dit wordt verbaal, fysiek of psychisch geuit en wordt voornamelijk gedaan door mensen buiten de organisatie. Frustratie kan een beweegreden zijn om over te gaan tot agressie en/of geweld. Iemand voelt zich niet begrepen of gehoord, waardoor er gevoelens van onmacht, angst en frustratie naar boven komen. Daarnaast wordt agressie ook gebruikt als instrument om iets te bereiken, zoals het ongedaan maken van een beslissing of een snellere behandeling. Tot slot komt agressie ook vaak voort uit een psychische stoornis, alcohol of drugs.

Oplossingen

Logischerwijs heeft psychosociale arbeidsbelasting negatieve gevolgen voor de werknemer, maar ook de werkgever heeft hier last van. Er is namelijk een kans op ziekteverzuim. Daarnaast zal de arbeidsproductiviteit verslechteren. Ook de kans op ongelukken wordt groter en de gezondheid van de werknemer verslechterd. Om dit te voorkomen dient er beleid tegen PSA te worden gevoerd. Dit staat wettelijk vastgelegd in de Arbowet. Tevens volgt uit artikel 2.15 van het Arbeidsomstandighedenbesluit dat de werkgever verplicht is een beleid te voeren dat gericht is op het voorkomen en verminderen van ongewenst gedrag en daarmee psychosociale arbeidsbelasting.

Als onderdeel van het PSA-beleid dienen bedrijven hun werknemers de mogelijkheid bieden in klacht in te dienen bij een klachtencommissie. Zij adviseren de organisatie over de te nemen maatregelen bij de klacht, maar hebben niet de macht om de adviezen ook daadwerkelijk uit te voeren. De beslissing ligt bij werkgever, aangezien die verantwoordelijk is voor de werknemer. Tevens kan er een vertrouwenspersoon aangesteld worden binnen een organisatie. Mensen vinden het vaak lastig om te praten over hun problemen. Door het aanstellen van een vertrouwenspersoon verlaag je de drempel voor het aankaarten van problemen.

Naast het hebben van een klachtencommissie en vertrouwenspersoon, is het goed om een open communicatie te hebben waar dingen bespreekbaar zijn. Zo weet de werkgever beter wat er speelt op de werkvloer en kan de organisatie hier op inspelen. Tot slot zijn voorlichtingen en trainingen voor werknemers over onder andere timemanagement, agressie en stress raadzaam.

Heb jij een conflict of vraag betrekking hebbende op psychosociale arbeidsbelasting? Of heb je een andere juridische vraag? Neem dan vrijblijvend contact met ons op, wij denken graag met je mee.